Элвин Грей: «Бөтен дөнья татар музыкасын тыңлый»
Минем телем – табын теле генә түгел...
25 декабря 2018
ФИЗИКА КАНУННАРЫ, ЯКИ РАД БЕЛӘН ГРЕЙНЫҢ РАДИАЦИЯ КӨЧЕ
– Элвин Грей феномены турында Элвин Грей нәрсә әйтә ала?
– Ә бернинди феномен да юк, асылда. Мәскәүдә 5 ел яшәгән арада милли эстраданы өйрәндек. Топ дәрәҗәсендә йөргән артистларның репертуары нәрсәсе белән хикмәтле икәнен. Графиклар төзедек, логистиканы ничек корасын уйладык. Бервакыт продюсерым мәктәптә синең физика белән эшләрең ничегрәк иде, дип кызыксынды. Мин, кызарып, әллә ни түгел, дип җавап кайтардым. Шуннан ул миңа дәреслекне ачтырды да «Радиациянең ионлашучы энергиясен үлчәү берәмлекләре» дигән бүлекне укырга кушты. Укыдым. Сүзне кая таба боруын барыбер аңламадым. «Мин аранжировщик, миңа бу энергия нәрсәгә», – дидем. Ә уң аңлатып күрсәтте: «Син – «РАД», бүгеннән синең никнеймың шундый. Хәзер инде – «Грей». Ә болар барысы да – радиациянең ионлашучы энергиясен үлчәү берәмлекләре. Син 5 ел буе авыл клублары буйлап йөргәнсең, 100 ләп кеше җыйгансың концертларыңа. Әмма шундый вакыт киләчәк: радиация энергиясе шикелле, йөз мәртәбә күбрәк кешене җәлеп итәчәксең. Ә бу инде 10 000 дигән сүз! Физика кануннары үзенекен эшли ул... Сиңа бары тик нәкъ менә шушының өчен яратылган булуыңа ышанырга гына кирәк. Бик нык ышанырга! Онытма: Фэн‑шуй буенча бәхет китерә торган саның – 7, ә талисманың – чиксезлек билгесе...»
Бу 2011 ел иде. Мин китапны яңадан кулыма алдым да күз салдым. Тәннәрем чымырдап китте: 1 Грей = 100 РАД дигән формула ярылып ята иде анда. Әнә шуннан башланды да инде... Җиде ел узганнан соң, 2018 елда, без «Татнефть Арена»да, чынлап та, 10 000 кешене җыйдык, «Уфа Арена» да – 8 000 не. Әле бит символика бар – чиксезлек билгесе…
– Сез тамашачыга тәкъдим иткән продукт нәрсәсе белән уникаль?
– Бернинди уникальлек юк, без нибары тачкада барганда, дискотекада биегәндә, район мәдәният сарайларында күңел ачканда, концертларга килгәндә һәм безне тыңлаганда оят булмаслык продукт кына чыгарабыз. Саунд дәртләндерә, битлар кәефне тиешле дәрәҗәгә күтәрә. Безнең телләрдә бөтен дөнья җырлый башлады. Йә, бу шәп түгелмени? Халыкка да ошый. Миңа безнең музыканы дөньяның барлык почмакларыннан җибәрәләр хәзер. Мәсәлән, «Краски» төркеме продюсеры Алексей Воронов Лос-Анджелестан шалтыратты: «Братишка твою «Черноглазую» через раз гоняют во всех русских магазинах и кафешках. И еще какую‑то «Утанма», – ди. «Может, «Уфтанма», – дип, кабатлап сорадым. «Да, да, именно так, – дип, эләктереп алды ул. – Никто не понимает, но все слушают и поют».
Төркия, Мисыр, Тунис, Казахстан, Таиланд, Германия белән дә шундый ук хәл. Дөнья татар һәм башкорт телләрендәге шлягерлар белән яңа хитларны тыңлый. Бу әнә теге 2011 елдагы сөйләшүнең чынбарлыктагы чагылышы. Безнең мәдәният, радиация дулкыны сыман, Җир шары буйлап тарала. Мин моңа бик шатланам!
– Сезгә иң дөрес бәяне бирделәрме әле? Бирсә, кем?
– Бер кешене аерып искә аласым килә: ул «Татар җыры» фестивалендә телефонына мине төшереп, «Элвин Грей җырлый» дигән язу белән Инстаграмына урнаштырган иде. Бу кеше – Татарстанның Президенты. Гади генә бер гамәл, югыйсә. Әмма никадәр зур мәгънәгә ия! Әлеге посттан соң, мин өйгә кайттым да, студиягә бикләнеп, алны‑ялны белмичә, эшләдем. Иҗат итәргә генә түгел, очарга да әзер идем хәтта...
– Сезнең аудиториягез – ул кемнәр?
– 2 яшьтән алып 90 яшькә кадәрле теләсә кем. Мин үзем башта яшьләр өчен генә эшләрбез, дип уйлаган идем. Ләкин вакыт башкача хәл итте.
– Артист образы – уйлап чыгарылган, коммерция рельсларына куелган образ гынамы, әллә анда ихласлык та булырга тиешме? Элвин Грей образында Радик Юлъякшин ни дәрәҗәдә бар?
– Радик Юлъякшин – беренче мәхәббәт турында җырлый торган гап‑гади бер авыл малае ул. Ә Элвин Грей – милли мәдәниятне дөнья буйлап таратучы пропагандист.
– Карьерагызның хәзер кайсы этабында дип саныйсыз? Алга таба безгә нинди проектлар көтәргә?
– Минемчә, бу әле – зур бер процессның башы гына. Алга таба тагын да колачлырак проектлар булачак. Алар турында зурдан кубып сөйлисем килми, әмма инде 2019 елның көзендә үк күрәчәксез...
– Артист булмасагыз, кем булыр идегез?
– Аранжировщик булып Уфада утырыр идем, мөгаен. Үз вакыты җиткәч, саунд продюсер булып китәр идем, бәлки... Йә инде, клавишник сыйфатында, Юра Шатунов белән йөрүемне дәвам иткән булыр идем...
– Сезне тәрбияләгән остазлар – кемнәр? Кумирларыгыз?
– Минем төп укытучым – ул «Черниковка». Шатланыргамы моңа, юкмы – белмим. Әмма ничек бар, шулай. Ә милли эстрадага килсәк, ул хәзер, ниһаять, уянды.
– Бүгенге татар эстрадасын 10 баллы шкала буенча ничек бәяләр идегез? Безнең эстрада дөнья масштабындагы тенденцияләр белән чагыштырганда, калышамы, кемнәргәдер иярәме, әллә үз юлы белән барамы?
– Моннан берничә ел элек кенә аңарга минус билгесе белән «троебас»тан артыкны куеп булмый иде. Хәзер инде ныклы 7 баллга тарта. Ни өчен җидеме? Ә бу – минем яраткан саным. Коллегаларны тыңлыйм да, безнең сазлыкта «яңа дулкын» күтәрелүенә куанам. Сез, әнә, Әнвәр Нургалиевка карагыз, Фирдүс Тямаевка, Бабек Мамедрзаевка... Шәп бит! Тагын ике ел бирегез һәм күрерсез: безнең «патшалыкта» хәлләр ул кадәр үк мөшкел түгел әле. Иң мөһиме – халык безнең белән, ә бергәләп без таулар күчерә алабыз. Ә бит әле берничә ел элек кенә 30 елга диярлек калыша идек... Хәзер без Россия шоу-бизнесында да мескеннәр рәтендә түгелбез. «Барслар» ниндидер «фабрика» оештыралар, дип ишеттем, «ваһаповчылар» рус мәркәзендә тулы заллар җыеп, шәп концертлар бирә. Ә тамашачыны алдап булмый: ул бит тир түгеп тапкан акчасын түләп килә концертка. Әгәр ошамый икән, икенче юлы бу артистны инде сайламаячак...
– «Татнефть Арена»дагы аншлаг йогынтысы нинди булды? Сездә үзегезгә карата бәя, мөнәсәбәт үзгәрдеме?
– Стадионнардан соң атна буе тора алмадым. Берәүне дә күрәсем килмәде, берәү белән дә сөйләшәсем... Хәзер инде акрынлап хәл керә башлады. Димәк, хаталарны төзәтү өстендә эшлибез дә, камилләшүне дәвам итәбез.
ИКЕ МИЛЛӘТНЕҢ ХЕЗМӘТЧЕСЕ,
ЯКИ ВАТАН ҺӘМ МИЛЛӘТ БЕЛӘН СӘҮДӘ ИТМИМ
– Сезне Тукай премиясенә тәкъдим итсәләр, реакциягез нинди булачак? Алыр идегезме?
– Тәкъдим итсәләр, шат булачакмын. Димәк, 12 ел дәвамында ике тугандаш халыкны үзара якынайту юнәлешендә юкка гына эшләмәгәнмен. Димәк, минем татар белән башкортның зур бер кодрәтле, көчле рухлы халык икәнлегенә ышануым хак булган. Ул халыкны ясалма рәвештә махсус аерганнар, әмма безнең бер зур, тату гаилә булып яшәү теләгебез һаман да көчле.
– Ә сез үзегезне кайсы да булса милләтнеке дип саныйсызмы? Әллә җырчының, артистның милләте булырга тиеш түгелме?
– Минем әнием дә, әтием дә – башкортлар. Ватан белән милләтне сайлап алып булмый, дип саныйм һәм алар белән сәүдә дә итмим. Әмма мин – кайчандыр тамырлары бер булган ике тугандаш халыкның хезмәтчесе. Көчем җиткәнчә, аларның икесенә дә хезмәт итәчәкмен.
– Сез музыкада фәлсәфә булырга тиеш түгел, ул «качать» итәргә тиеш, дисез. Ә үзегез нинди музыка тыңлыйсыз? Менә хәзер, бүген?
– Европаны, Азияне, яңа юнәлешләрне өйрәнәм. Минем музыкам бит милли эстраданы дөнья күләмендә пропагандалауга хезмәт итә. Шулай ук – телемне дә. Аны бөтен җирдә дә тиешле дәрәҗәдә кабул итәргә тиешләр, ул – бәйрәмнәр, табын теле генә түгел.
– Музыкадан кала, тормышыгызны тагын ни бизи? Мавыгулар, кызыксынулар?
– Минем төп эшем һәм мавыгуым – музыка. Баштаянаяк аңа чумып яшим. Башка нәрсәләргә, дөресен генә әйткәндә, вакыт та җитми, теләк тә.
– Сезнең өчен башка артистлар белән бергә иҗади тандемнар тудыру – ят нәрсә түгел. Ә хыялдагы дуэт, тандем – ул кем белән булыр иде?
– Балачактан Айдар Галимовның иҗатын яратам. Аның белән эшләп карарга бик тә теләр идем.
– Сез кешеләрдә нинди сыйфатларны хөрмәт итәсез, нидиләрен яратмыйсыз? Үзегездә алар бармы?
– Хыянәтне, икейөзлелекне һәм ялагайлыкны яратмыйм. Көчле, туры фикерле, төгәл һәм сүзендә тора торган кешеләрне ихтирам итәм. Табигатем буенча йомшак һәм беркатлырак кеше булганга, мөгаен, командага көчле, каты, кырыс кешеләрне алырга тырышам. Әмма үземне, якыннарымны бер дә юкка, хаксызга кимсетә башласалар, үзем дә, аларны яклар өчен, рәнҗетүчеләрнең юлына аркылы ятарга әзермен. Халкыма тел тидерсәләр дә – нәкъ шулай. Чөнки минем халкым – ул Габдулла Тукай белән Мостай Кәримне тудырган халык.
Добавить комментарий